To także jedno z najstarszych miast w Małopolsce, a położone jest pięknie nad Dunajcem, w samym sercu malowniczej Kotliny Sądeckiej, u podnóża Beskidu Sądeckiego i Wyspowego. Zamek, intrygujące muzea i zrekonstruowane miasteczka przenoszą odwiedzających do przeszłości, do XIX wiecznej Galicji oraz otwierają drzwi do świata tradycyjnej kultury ludowej Sądecczyzny. Wystarczy tylko znaleźć wolną chwilę, by dać się ponieść pasji zwiedzania!
Spacer wśród zieleni i średniowiecznych ruin
Ruiny zamku, górujące nad miastem i Dunajcem, to jeden z najbardziej charakterystycznych elementów malowniczego miasta. Od razu przyciągają wzrok i uwagę. Średniowieczny Zamek Królewski wraz z Basztą Kowalską to zabytki przypominające o długiej historii Nowego Sącza.
Warownia została wzniesiona za czasów Kazimierza Wielkiego. Początkowo składała się z podzamcza, budynku mieszkalnego, wieży oraz dwóch baszt narożnych. Niestety, potop szwedzki i inne wydarzenia historyczne, tak mocno odcisnęły na niej swoje piętno, że do dziś zachowały się jedynie resztki murów obwodowych oraz zrekonstruowana baszta. Malownicze ruiny otoczone są parkiem miejskim. Warto więc wdrapać się na niewielkie wzgórze i spędzić trochę czasu wśród zieleni i średniowiecznych ruin z widokiem na miasto.
Piękny Rynek i tajemnicze zaułki
Nowosądecki Rynek to wspaniała perła i jednocześnie wizytówka miasta. Piękne kamienice renesansowe i barokowe, tajemnicze zaułki i dziedzińce, do których warto zajrzeć, skrywają wiele ciekawych historii. Jednym z najciekawszych budynków, dominujących na rynku, jest eklektyczny ratusz z imponującą fasadą i wieżą, będący obecnie siedzibą władz miasta.
Od rynku biegną dwie główne ulice, uznawane za najpiękniejsze w Nowym Sączu: ulica Jagiellońska i Lwowska. Trakty te prowadzą wzdłuż ciągu kamienic zachwycających pięknymi elewacjami. Przy ulicy Jagiellońskiej znajduje się zabytkowy Dom Gotycki z XV wieku, który jest siedzibą Muzeum Ziemi Sądeckiej.
Wśród zabytków sakralnych zlokalizowanych w centrum na pierwszy plan wysuwa się gotycka kolegiata świętej Małgorzaty ze średniowiecznymi i renesansowymi zdobieniami we wnętrzu. U podnóża zamku, na terenie dawnej dzielnicy żydowskiej, odnajdziemy synagogę pełniąca dziś funkcję religijną, dlatego można ją oglądać tylko z zewnątrz. Spacerując niespiesznie warto również zajrzeć do barokowej kaplicy kościoła ewangelicko-augsburskiego, znajdującego się w byłych zabudowaniach klasztornych ojców franciszkanów. Bardzo cennym obiektem sakralnym jest także kościół pod wezwaniem Świętego Ducha, aktualnie będący klasztorem ojców jezuitów.
Warto też przespacerować się w kierunku odrestaurowanego dworca kolejowego. Imponująca secesyjna budowla wzbogacona jest malowidłami Edmunda Cieczkiewicza. Niespieszna włóczęga klimatycznymi uliczkami Nowego Sącza, wśród głównych zabytków miasta, może dostarczyć naprawdę wielu wrażeń.
Nowy Sącz niebanalnie i nietypowo
Zainteresowanym wielokulturowością i historią polecamy spacer Śladem Nowosądeckich Żydów, prowadzący m.in. przez szielnicę żydowską, cmentarz, synagogę i inne ważne miejsca związane z mniejszością żydowską i ich historią. Przedwojenną wielokulturowość i wielowyznaniowość Nowego Sącza z kolei przybliża propozycja spaceru Ekumenicznym Szlakiem Pielgrzyma, który poprowadzony jest przez miejsca ważne dla Polaków, Żydów, Cyganów, Niemców i Łemków. Mimo, iż nie wszystkie sąsiadujące ze sobą wówczas świątynie katolików, ewangelików, unitów i wyznawców judaizmu zostały zachowane do dziś, to szlak wiedzie przez ciekawe miejsca i przypomina o tych, które nie przetrwały.
Dla łasuchów i lubiących poznawać miasto od kuchni idealny będzie spacer Sądeckim Szlakiem Lodowym. Tylko wędrując tą ścieżką odnajdziemy najlepsze lodziarnie w mieście nad Dunajcem. Warto sprawdzić, czy rzeczywiście lody w Nowym Sączu są wyjątkowe.
Dla tych, którzy wybierają się na dłużej polecamy niezapomnianą wycieczkę Nowy Sącz w trzy dni. To propozycja dokładnego i pełnego wrażeń zwiedzenia ze wszystkimi zabytkami i atrakcjami. W ten sposób na pewno nic nie umknie naszej uwadze.
Niezwykle oryginalny i intrygujący spacer przez nieznane oblicze miasta prowadzi również Szlakiem sądeckiego graffiti i street-artu. Mało kto wie, że początki graffiti w Nowym Sączu sięgają lat 90. XX wieku, a na terenie miasta działają aktywne grupy street-artu i graffiti. Wędrówka szlakiem barwnych murali jest oryginalną propozycją do zwiedzania. Opisy szlaków ze szczegółowo wytyczonymi trasami znajdują się na stronie miasta i niewątpliwie każdy może znaleźć trasę dostosowaną do siebie.
Podróż w czasie: muzea i skansen
W Nowym Sączu nie brakuje również atrakcji dla tych, którzy lubią wnętrza muzealne. Bez wątpienia największym wrażeniem dla wielu będzie wizyta w odtworzonych zabudowaniach malowniczego skansenu i Miasteczka Galicyjskiego, a także Sądeckim Parku Etnograficznym.
A przecież swoje przestrzenie otwiera dla turystów także Muzeum Okręgowe. Zaprasza ono do tych oddziałów na terenie Nowego Sącza, które przybliżają dzieje miasta i tendencje w sztuce. W Gmachu Głównym prezentowana jest wystawa stała poświęcona historii miasta na przestrzeni lat, od autonomii galicyjskiej po II wojnę światową, odnajdziemy też ekspozycję obrazów Bolesława Barbackiego. W Domu Gotyckim z kolei czekać będzie na nas ekspozycja prezentująca obiekty sztuki sakralnej, cechowej, a także dawnej sztuki ludowej oraz sztuki cerkiewnej. Dzięki wizycie w zabytkowej kamienicy Ritterów można przenieść się do czasów mieszczańskich i obejrzeć dawne wnętrza udekorowane twórczością malarską Marii Ritter, malarki sądeckiej.
Na osobną uwagę zasługuje wyjątkowe Miasteczko Galicyjskie. To zlokalizowane niedaleko centrum unikatowe miejsce stworzone ze zrekonstruowanych zabudowań małomiasteczkowych z przełomu XIX i XX wieku. Do zwiedzania udostępnione są wnętrza, w tym stylowo wyposażone pracownie, np. zegarmistrzowska, fotograficzna czy krawiecka oraz kawiarnia, poczta i apteka retro. Aranżacja zespołu urbanistycznego przybliża atmosferę małych miasteczek dawnej prowincji monarchii austro-węgierskiej z przełomu XIX i XX wieku. Warto też zajrzeć do gospody, w której serwowane są regionalne potrawy. Spacer po miasteczku bez zwiedzania wnętrz jest bezpłatny, natomiast płatny jest wstęp do wnętrz budynków.
Zwiedzając Nowy Sącz nie sposób nie zajrzeć do największego skansenu w Małopolsce – do Sądeckiego Parku Etnograficznego. Muzeum zachwyci nie tylko miłośników architektury drewnianej, ale także wszystkich zainteresowanych kulturą ludową lokalnych społeczności, które zamieszkiwały okolice Nowego Sącza: Lachów, Pogórzan i Górali Sądeckich oraz grup etnicznych: Łemków, Niemców i Cyganów. Obszar muzeum jest ogromny i można spędzić w skansenie dużo czasu spacerując pomiędzy zabudowaniami, wśród których warto wyróżnić XVII-wieczny dwór szlachecki z unikalną polichromią we wnętrzach, folwark dworski czy osiemnastowieczne świątynie: kościół rzymskokatolicki, cerkiew greckokatolicka i kościół protestancki.
Urzekające i malownicze okolice
Wybierając się do Nowego Sącza warto zaplanować wyjazd na dłużej, ponieważ dużo do zaoferowania ma także bogata przyrodniczo i turystycznie okolica. Lubiących wędrówki górskie zainteresują z pewnością szlaki po Beskidzie Sądeckim. Trasy prowadzą przez zalesione wzgórza i malownicze hale, na których znajdują się szałasy i bacówki. Niewysokie szczyty zachwycają panoramą zwłaszcza w jesiennej odsłonie. Miłośnicy wycieczek rowerowych mogą przebierać wśród niezliczonych tras.
Na turystów czeka również monumentalny Szlak Architektury Drewnianej. Wspomnieć warto, że to na ziemiach sądeckich znajduje się najwięcej przypisanych do niego obiektów. Warto więc cieszyć się z pięknej pogody i skorzystać z atrakcji, które oferuje Sądecczyzna.